Zing het uit! 

Doel(en) van de les

Doel les: Aan het eind van deze les weten de leerlingen wat een canon is en hoe het in elkaar zit, en hebben ze kennisgemaakt met het zingen in canon. 

Domeinen van muziek binnen de les

In deze les ligt de nadruk op het domein zingen. Aangezien het zingen van een canon al lastig genoeg is, komt er maar één domein aan bod. 

Benodigdheden

Voor deze les zijn geen benodigdheden nodig. 

Bronvermelding

In Eigenwijs staan verschillende liedjes die in canon gezongen worden. Wanneer je in de zoekbalk 'canon' intypt, krijg je allerlei mogelijke liedjes. 

Inleiding

Als je in een willekeurig persoon (vanaf ongeveer 4/5 jaar) zou vragen naar het liedje 'Vader Jakob', dan zou iedereen het liedje zo kunnen zingen. Op het bekende melodietje zijn heel wat nieuwe teksten geschreven, waarmee met name in de kleutergroepen allerlei situaties worden uitgebeeld.

Begin deze les met een leerling te vragen naar het bekende liedje. Waarschijnlijk kan de leerling het liedje zonder al te veel na te denken zingen. Zing het liedje vervolgens nogmaals, maar dan klassikaal.

Vertel het doel en verloop van deze les, namelijk dat we aan de gang gaan met canon zingen. 

Kern

Maar voordat we zomaar gaan zingen, is het belangrijk dat de kinderen weten wat dat is; canon zingen. Canon: 'Verschillende groepen zingen hetzelfde, alleen 'achter elkaar aan'. Het bekendste Nederlandse liedje dat in canon kan, is Vader Jakob.

Verdeel de klas in twee duidelijke groepen, waarbij de ene groep nummer 1 is en de andere groep nummer 2. Spreek duidelijk af hoe vaak je het liedje gaat zingen. In dit geval, de eerste keer, is het verstandig om het liedje één keer te zingen. Zodra groep 1 klaar is, stoppen ze met zingen. Probeer Vader Jakob in canon te zingen.

Ga met de kinderen in op hoe je kunt ontdekken of een liedje in canon gezongen kan worden. Er zijn een aantal punten waaraan je het kunt zien:

• De eerste en de tweede regel zijn hetzelfde

• De melodie van de eerste en tweede regel zijn hetzelfde

Daarnaast kun je in een muziekstuk ook zien of het in canon kan. De cijfers boven het onderstaande stuk zijn daar een voorbeeld van: 

Er staat heel duidelijk waar de eerste groep moet beginnen, en vervolgens begint groep twee bij het cijfer 2.

Een ander bekend nummer dat in canon gezongen kan worden, is I like the flowers. Zing het lied eerst eens met z'n allen, zodat iedereen de tekst weer even kan opfrissen. Als het nodig is, kun je de tekst op het bord projecteren:

"I like the flowers, I like the daffodils,
I like the mountains, I like the green hills,

I like the firestone, I like to walk alone,
Doewaka doewaka, doewaka doewaka doe"

Verdeel vervolgens de klas weer in twee groepen. De eerste groep zet op het teken van de leerkracht het liedje in, waarna de tweede groep invalt op het moment dat groep 1 bij 'I like the mountains' is. Dit vergt enige oefening voordat het goed gaat, maar het is het oefenen zeker waard! Zodra de kinderen het idee van de canon onder de knie hebben, kun je in principe heel wat liedjes (die daarvoor geschikt zijn uiteraard) in canon zingen! 

Afsluiting

Sluit deze les af door de canon eens in drie, of zelfs vier groepen te zingen! Dit vergt van de leerkracht enige dirigentschap-skills, aangezien het voor de klas heel belangrijk is om te weten wanneer zij moet inzetten.

Wanneer je de klas in drie of vier groepen verdeelt, is het verstandig om in iedere groep één of meerdere sterke leerlingen te hebben, zodat die leerlingen de rest van hun groepje kunnen ondersteunen.

Zorg ervoor dat je als leerkracht heel goed weet wanneer iedere groep moet inzetten. Wanneer je gebruikmaakt van bijvoorbeeld het bovenstaande notenbeeld van I like the flowers, kun je aan de cijfers zien wanneer ieder groepje moet inzetten. 

Overige opmerkingen/dingen waar je als leerkracht op moet letten

Enkele bekende kinderliedjes die in canon gezongen kunnen worden:

• I like the flowers

• To stop the train

• Poesje Mauw, kom eens gauw

• In Holland staat een huis

• Doep, doep (uit Eigenwijs)

Tip: Wanneer je voor het eerst een canon gaat zingen met een klas, is het helemaal niet raar als dat niet in één keer goed gaat. Het vergt enige oefening van zowel de leerkracht als de klas. Wellicht dat je bijvoorbeeld tussen twee lessen een keer een bekend liedje in canon kunt proberen.